این روزها همونطور که فناوریهای بیشتری در حوزه ورزش به میدون میاد و به شناخت دقیقتری از تغذیه ورزشی میرسیم، دویدن با سرعتهای بالاتر و در بازههای زمانی طولانیتر برامون راحتتر میشه. در حال حاضر، صدها محصول مثل نوشیدنیهای ورزشی و فراوردههای سرشار از مواد مغذی در بازار وجود داره که میتونن هم به علاقهمندهای تازهکار ورزش دو کمک کنن و هم تجربه دویدن بهتری برای دوندههای حرفهایتر، مثلا شرکتکنندههای مسابقات ماراتن بسازن.
اما یکی از بهترین و محبوبترین روشها برای تغذیه و سوخترسانی به بدن موقع دویدن، مصرف ژلهای انرژی زا یا پاورژلهاست. اینجا میخوایم ببینیم ژل انرژی زا اصلا چی هست، چه تاثیر و کاربردی در موقع دویدن داره و بهترین زمان و روش مصرفش چیه.
فهرست مطالب
وقتی میدویم در بدنمان چه اتفاقی میافتد؟
وقتی میدویم، بدن ما از دو تا منبع، یعنی چربی و کربوهیدرات برای تأمین انرژی استفاده میکنه. چربی یه منبع در دسترس برای فعالیت بدنیه، اما تجزیهاش زمانبره و کمک چندانی به دویدن در ماراتن (مسابقه دوی استقامت ۴۲ کیلومتری) نمیکنه.
در این شرایط، ذخیره کربوهیدرات ماهیچهها یعنی گلیکوژن نقش بهترین منبع انرژی بدن دونده رو پیدا میکنه و هرچی سرعت دویدن ورزشکار بالاتر باشه، تأمین انرژی از کربوهیدراتها هم بیشتر میشه. اما درصورتی که دونده بخواد مسافتی طولانی رو بدوئه، مثلا در رقابت نیمهماراتن یا ماراتن شرکت کنه، گلیکوژن هم برای فراهم کردن انرژی بدن کافی نیست و بعد از دو ساعت دویدن با سرعت شش متر بر ثانیه، ذخیرهاش رو به پایان میره.
اینجاست که ژلهای انرژی زا یا پاورژلها به کمک میان.
ژل انرژی زا چیست و چه کاربردی در دویدن دارد؟
ژل انرژی زا یه نوع محصول خوراکی بر پایه آب و قندهای ساده مثل گلوکز و فروکتوزه که موقع دویدن، جایگزین ذخیره کربوهیدرات بدن دونده میشه و انرژی ماهیچهها و مغز رو تقویت میکنه. بعد از مصرف ژل، قندهای اون به سرعت جذب میشن و از طریق جریان خون به ماهیچهها و بقیه اندامهای فعال در دویدن میرسن.
هر ژل انرژی زا به طور میانگین ۲۵ گرم کربوهیدرات (۱۰۰ کالری) داره و انرژی لازم برای ۴۵ دقیقه دویدن رو فراهم میکنه. البته این عددها به اون معنی نیست که اگه دو تا ژل انرژی زا بخوریم میتونیم ۹۰ دقیقه بدویم، تازه ممکنه به دلیل تقلای بدن برای هضم و پردازش قند بیشتر، دچار افت انرژی یا بیحالی هم بشیم.
چالش دونده شو!
این چالش به مدت 7 هفته با یک برنامه منظم در سراسر ایران برگزار خواهد شد. اهداف این چالش:
- افزایش آگاهی نسبت به ورزش و دویدن
- روتین شدن دویدن در زندگی
- آشنایی با انواع دویدن و تمرینات مقاومتی
- عضله سازی
- پیدا کردن افراد هم هدف با خودمون
- آمادگی برای شرکت در مسابقات پیش رو
ژلهای انرژی زا علاوه بر کربوهیدراتهای ساده، مواد دیگهای هم دارن؛ مثلا الکترولیت، یعنی سدیم و پتاسیم دارن تا جایگزین مواد معدنی مصرفشده بشن یا به اونا کافئین اضافه میشه تا به بازتر شدن رگها و انتقال سریعتر انرژی کمک کنن. بعضی پاورژلها با طعم انواع میوههای حاوی آنتی اکسیدانها مثل توت فرنگی، تمشک، شاهتوت و انگور فرنگی تولید میشن که نقششون کمک به پاکسازی ماهیچهها و رفع خستگی اونهاست. در بعضی پاورژلها، کربوهیدراتهای پیچیده مثل نشاسته یا حتی پروتئین هم یافت میشه.
ژلهای انرژی زا چه طعمی دارند؟
پاورژلها برای دوندههای ماراتن خیلی مفیدن، اما ورزشکارهای این رشته طعم اونا رو نمیپسندن. به همین دلیل طعمهای متنوعی از اونها در بازار موجوده، از جمله وانیل، شکلات، قهوه، پرتقال و انواع توت. بافت و قوام ژلهای انرژی زا، یعنی مایع یا غلیظ بودن اونها هم موقع دویدن اهمیت داره، بنابراین بهتره قبل از شرکت در ماراتن با آزمایش محصولات مختلف، پاورژل دلخواهتون رو شناسایی کنین.
بهترین زمان مصرف ژلهای انرژی زا در هنگام دویدن
سرعت جذب و پردازش کربوهیدراتها در بدن افراد مختلف با هم متفاوته، به همین دلیل، بهترین زمان مصرف پاورژل برای هر فرد، با دیگری فرق داره. بعضی دوندهها سه دقیقه بعد از مصرف ژل، اثر افزایش انرژی اون رو احساس میکنن و برای بعضی این فرایند تا پونزده دقیقه هم طول میکشه.
در طول دویدن فرایند هضم کند میشه، بنابراین نباید بیشازحد ژل مصرف کنید. بهعنوان یه قاعده کلی، توصیه میشه مصرف دو ژل انرژیزا، ۴۵ تا ۶۰ دقیقه با هم فاصله داشته باشه یا بعد از هربار که ۹.۵ تا ۱۱ کیلومتر میدوئید، یه پاورژل مصرف کنید.
مقاله پیشنهادی: چگونه برای دوی نیمه ماراتن تمرین کنیم؟ (برنامه تمرینی)
اما مهمترین نکته درمورد زمان مصرف ژلهای انرژی زا اینه که باید اونا رو قبل از تموم شدن انرژی یا بیحال شدن مصرف کنید. به همین دلیل باید اونها رو در تمرینهای قبل از ورود به چالش اصلی بگنجونید تا تشخیص بدید که بهترین زمان و نوع پاورژل برای شما چیه.
نکات مهم استفاده از پاورژل در ماراتن
- حتما در تمرینهای قبل از ماراتن اصلی، از ژلهای انرژی زا استفاده کنین. وقتی میدوئید، خونرسانی به دستگاه گوارش کم میشه و سرعت هضم و پردازش مواد جامد و مایعات در معده کاهش پیدا میکنه. به همین دلیل اگه مصرف پاورژلها رو موقع چالش اصلی شروع کنین ممکنه، پاسخ بدنتون نیاز به دفع باشه.
- در طول تمرین، هربار مقدار کمی از ژل انرژی زا رو مصرف کنین و سعی کنین مسافت بیشتری رو بدوین. به این ترتیب، معده با فعالیت در طول دویدن سازگار میشه و در روز مسابقه مشکل خاصی نخواهید داشت.
- ژلهای انرژی زا رو همیشه همراه آب مصرف کنین، نه به تنهایی و نه با نوشیدنیهای ورزشی. اگه آب ننوشین، هضم پاورژل و ورود اون به جریان خون زمان بیشتری طول میکشه. و اگه ژل رو با نوشیدنیهای ورزشی بخورید، ممکنه قند خونتون ناگهان بالا بره و بدنتون نتونه اون حجم قند رو بهدرستی پردازش کنه.
مصرف ژلهای انرژی زا به شما کمک میکنه انرژیتون رو تقویت کنین و دیگه نگران افت انرژی و نتایج ناامیدکننده در چالشهایی مثل ماراتن نباشین. البته یادتون باشه اول طعمها و ویژگیهای مختلف این محصول رو امتحان کنید و بعد مصرف پاورژل رو در تمرینها بگنجونین تا ژل انرژی زای مناسبتون رو پیدا کنید و زمان بهینه مصرف اون برای بدنتون رو تشخیص بدید. اینطوری میتونین به بالاترین عملکردتون در دویدن برسین و به ثبت نتایج بهتر در ماراتن یا چالشهای دیگه امیدوار باشین.
ممنون که تا انتهای مقاله همراهمون بودین. اگه تا به حال از پاورژل در مسابقات استفاده کردین حتما تجربه خودتون رو با ما در کامنتها به اشتراک بذارین.
کلاس دویدن پارک ولایت (پنجشنبه و جمعه) (دی)
کلاس دویدن کیش (روز زوج) (دی)
کلاس پیشرفته دویدن ولنجک (سه شنبه و جمعه) (آذر)
سفر و گردشگری
اگه دوست دارید همراه مونوپی مهارتهای طبیعتگردی رو آموزش ببینید، دور دنیا سفر کنید، سفرهای ورزشی آبی تجربه کنید و… حتما از طریق لینک زیر سری به قسمت سفر و گردشگری مونوپی بزنید.
مدرسه مونوپی
اگر دوست دارید دوچرخه سواری، دویدن، کوهنوردی و توسعه فردی را در کنار مربیان باتجربه و همراهان باانگیزه شروع کنید، کلاسهای مدرسه مونوپی، انتخاب فوقالعادهای برای شما خواهد بود. برای مشاهده اطلاعات بیشتر، به مدرسه مونوپی مراجعه کنید.
چالش و مسابقه
مونوپی علاوه بر برگزاری کلاس در قسمت مدرسه مونوپی با کمک اساتید حرفه ای، چالش ها و مسابقاتی رو در زمینه های مختلف برگزار می کنه که همه ی دوستداران ورزش و مسابقه در سراسر ایران میتونن توی این چالش ها و مسابقات شرکت کنند. اگه شما هم دوست دارید خودتون رو به چالش بکشید حتما سری به قسمت چالش و مسابقه مونوپی بزنید.
نیازمندی مونوپی
مونوپی، پلتفرم برگزاری چالش و مسابقه با هدف فرهنگسازی در ورزش و حفظ محیط زیسته. در راستای تحقق این هدف شما میتونید کالاهایی که بهشون احتیاج ندارید رو در قسمت نیازمندی مونوپی به فروش برسونید و یا رایگان به دست کسی که میخوادش، برسونید. برای خرید و فروش کالای نو و دست دوم در حوزه ورزش، سلامتی و سفر و کمپینگ وارد لینک زیر بشید.