یوگا یکی از محبوبترین روشهای تمرین بدن و ذهنه که در سرتاسر دنیا محبوبیت زیادی داره. انواع سبکهای یوگا با الهام از ریشههای عمیقش در فرهنگ و فلسفه هندی در طول زمان شکل گرفته و هرکدوم بر ویژگیها، اهداف و نیازهای خاصی تأکید میکنه.
خیلیها یوگا رو روشی عالی برای رسیدن به تناسب اندام از طریق یه نوع ورزش باستانی میدونن که بر قدرت، انعطاف پذیری و تکنیک تنفس شما متمرکزه. در انواع سبکهای یوگا با انجام تکنیکهای مدیتیشن و تنفس و حرکات کششی، فعالیت فیزیکیتون رو با سلامتی روان پیوند میزنین.
آشنایی با این سبکها به شما کمک میکنه نوعی رو که با نیازها و اهداف شخصیتون هماهنگتره انتخاب کنین.
این مقاله مجله مونوپی یه بررسی جامع از انواع سبکهای یوگا و ویژگیهای هرکدومه که با تاریخچه مختصری از این سیستم ورزشی جذاب و دورههای تاریخی اون تکمیل میشه.
فهرست مطالب
تاریخچه یوگا
یوگا با قدمتی بیشتر از پنج هزار سال یکی از قدیمیترین سیستمهای ورزشی، ذهنی و معنوی جهانه که در شبهقاره هند ظهور کرد. واژه «یوگا» از زبان سانسکریت و از ریشه «یوگ» (Yuj) به معنی «اتحاد» یا «یکپارچگی» گرفته شده.
یوگا ترکیبی از وضعیتها، حرکات یا تمرینات بدنی (آسانا)، تکنیکهای تنفس (پرانایاما)، مدیتیشن و اخلاقیاته که هدف اصلیش رو ایجاد هماهنگی و وحدت بین جسم، ذهن و تنفس معرفی میکنه و میخواد فرد رو در نهایت از رنج رها کنه و به روشنبینی برسونه.
دورههای تاریخی یوگا که شامل تحولات مهم در این نظام قدیمیه به این ترتیبه:
- دوره وِدایی (سالهای 1500 تا 500 قبل از میلاد): اولین اشارهها به یوگا در متون ودایی هند، بهویژه در ریگودا که از قدیمیترین متون مقدسه. یوگا در این دوره بیشتر روشی برای ارتباط بنده با معبود و مراقبه به حساب میاومد.
- دوره پیشکلاسیک (سالهای 500 قبل از میلاد تا سال200 میلادی): دوره انتشار متون اوپانیشادها و بهویژه «بهاگاواد گیتا» که یک متن فلسفی برجسته هندیه. در این دوره، یوگا بهعنوان روشی فلسفی و معنوی برای دستیابی به آرامش درونی و شناخت خویش گسترش پیدا کرد.
- دوره کلاسیک (حدود سالهای 200 تا 800 میلادی): در این دوره، پاتانجلی، فیلسوف هندی، مهمترین متون یوگا یعنی «یوگا سوترها» رو نوشت، یوگا رو به عنوان مجموعهای از تمرینهای فیزیکی، تنفسی، ذهنی و اخلاقی تبیین کرد و سیستم هشت مرحلهای یوگا (آشتانگا یوگا) رو معرفی کرد که مبنای بسیاری از شیوههای مدرن یوگاست.
- دوره پساکلاسیک (حدود 800 تا 1700 میلادی): دوره ظهور سبکها و مکتبهای مختلف یوگا مثل هاتا یوگا که بیشتر بر تمرینهای بدنی و تمرینهای تنفسی تمرکز داشتن و بهنوعی مقدمات یوگای مدرن امروزی رو فراهم کردن.
- یوگای مدرن (قرن 19 به بعد): در اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20، استادانی مثل سوامی ویوِکاناندا و پاراماهانسا یوگاناندا یوگا رو به غرب معرفی کردن. در این دوران، یوگا دیگه یه روش برای سلامتی جسمی، روانی و معنوی بود و بهتدریج به تمرینهای بدنی، مدیتیشن و شیوههای درمانی مختلف تقسیم شد.
امروز هم یوگا در سراسر جهان بهعنوان یه روش جامع برای سلامتی بدن و ذهن شناخته میشه و سبکهای مختلفی از اون برای افراد با نیازها و اهداف مختلف در دسترسه. انواع سبکهای یوگا هم بهعنوان شیوه ورزشی و تمرین آرامش روانی محبوبیت دارن و هم روش مدیریت استرس و بهبود کیفیت زندگی به حساب میآن.
ویژگی های کلیدی یوگا
یوگا رو با این چهار ویژگی کلیدی میشناسیم:
- وضعیتهای بدنی (آسانا): یعنی همون حالتهای فیزیکی مورد استفاده در یوگا که برای بهبود قدرت، انعطاف پذیری و تعادل طراحی شدهن و ادعا میشه که با باز کردن کانال های انرژی بدن به تقویت سلامت جسمی و آرامش ذهنی کمک میکنن.
- تکنیکهای تنفس (پرانایاما) از طریق کنترل تنفس برای تنظیم جریان انرژی (پرانا) در سراسر بدن و بهبود و وضعیت ذهنی استفاده میشه.
- مدیتیشن (دیانا): بخش مهمی از یوگاست و شامل تمرکز حواس برای دستیابی به آرامش درونی، آگاهی و وضوح ذهنیه.
- فلسفه اخلاق: یوگا بر پایه فلسفههای اخلاقی عدم خشونت (آهیمسا)، راستگویی(ساتیا)و خودانضباطی (تاپاس) بنا شده تا افراد رو به طرف یه سبک زندگی متعادل، احترام و شفقت با دیگران ببره.
حالا بریم سراغ آشنایی با انواع سبکهای یوگا.
۱. هاتا یوگا
هاتا یوگا (Hatha Yoga) از اصلیترین و سنتیترین سبکهای یوگاس و اسمش به معنی اتحاد نیروی جسم و ذهنه. این سبک ملایم ترکیبی از وضعیتهای بدنی ایستا، مراقبه و تمرینهای تنفسیه، برای شروع کار مبتدیان عالیه و مبنای بسیاری از دیگر سبکهای یوگا شناخته میشه.
تاثیرات: افزایش تعادل بدنی و انعطافپذیری؛ تقویت آرامش ذهنی و تمرکز؛ کاهش استرس.
چالش مجازی Summer Body
هدف این چالش کاهش وزن تا 10% از وزن فعلی و عضله سازی و همچنین کاهش سایز، ساختن سبک غذایی و لایف استایل سالمتر، سمزدایی با حذف قند و شکر، کنترل اشتها، از بین بردن مقاومت بدن به انسولین، افزایش آگاهی نسبت به مواد غذایی، یادگیری نکات تغذیهای کاربردی، داشتن فعالیت ورزشی، عضله سازی، بالا رفتن میزان انرژی، افزایش متابولیسم میباشد.
- مدت زمان چالش: 4 هفته
- پیشنیاز: ندارد
- نوع چالش: غیرحضوری
- طراح بخش تغذیه : سیما جم
- طراح بخش ورزش : نوش آفرین موسوی
کوچ و مدرس مهارتهای زندگی : دنیا سلمانیپور
مربی یوگا و مدیتیشن : شرمین افشاری
۲. وینیاسا یوگا
وینیاسا یوگا (Vinyasa Yoga) در میان انواع سبکهای یوگا پویاتر و سریعتره و بر پیوند حرکات روان با تنفس تمرکز داره. این سبک اغلب با اسم «یوگای جریان» هم شناخته میشه، چون حرکاتش رو باید به صورت پیوسته و همگام با تنفس انجام داد.
در وینیاسا یوگا، هر حرکت با یک تنفس هماهنگ میشه و تمریناتش رو باید به صورت سریع، هماهنگ و رقصوار انجام داد.
تاثیرات: افزایش استقامت و کالریسوزی با تمرینات بدنی شدیدتر، کاهش استرس و افزایش هشیاری.
۳. آشتانگا یوگا
آشتانگا یوگا (Ashtanga Yoga) یکی از انواع سبکهای یوگا با ساختار پویاست که سریهای معینی از حرکات یا وضعیتهای بدنی ثابت رو در بر میگیره.
تاثیرات: افزایش استقامت، انعطافپذیری و قدرت بدنی با تمرینات فیزیکی شدید و منظم؛ بهبود تمرکز و نظم و کاهش استرس.
۴. بیکرام یوگا
بیکرام یوگا (Bikram Yoga) در یه محیط یا اتاق گرم با دمای بالا (حدود ۴۰ درجه سانتیگراد) انجام میشه و شامل ۲۶ حرکت خاص ترتیبیه. این سبک رو به اسم «یوگای داغ» هم میشناسیم.
بیکرام یوگا بدن رو سریعتر گرم میکنه و حرکاتش با انعطاف بیشتری انجام میشه. تعریق زیاد در طول این تمرین سرعت دفع سموم از بدن رو بالا میبره.
تاثیرات: افزایش استقامت، تقویت عضلات و بهبود سیستم قلبی-عروقی با چالش فیزیکی و تمرینات شدید؛کاهش استرس و بالا بردن انعطاف.
۵. آینگار یوگا
آینگار یوگا (Iyengar yoga) سبکی متمرکز بر تعادل، دقت و تراز بودن بدن برای اجرای دقیق و کامل هر حرکته و در تمرینات اون از وسایل کمکی مثل جعبه، صندلی، باند و تکیهگاههای مخصوص برای کمک به حفظ تعادل استفاده میشه.
فواید: افزایش صبر و بردباری، کاهش استرس و تقویت وضوح ذهنی؛ افزایش انعطافپذیری و استقامت؛ بهبود تراز و وضعیت بدن، افزایش آگاهی از بدن و ذهن.
۶. ین یوگا
ین یوگا (Yin Yoga) سبک آرام و کندیه که با کششهای طولانی و مدیتیشن بر استراحت عمیق عضلات و مفاصل تمرکز داره.
در ین یوگا هر حرکت رو باید به مدت طولانی (معمولاً چند دقیقه) نگه دارین تا عضلات و بافتهای اتصالدهنده یا همبند عمیق به اندازه کافی کشیده بشن.
فواید: افزایش آرامش، بردباری و انعطافپذیری؛ کاهش استرس؛ تقویت تعادل سیستم عصبی و بهبود کیفیت خواب.
۷. رستورِیتیو یوگا
رستورِیتیو یوگا (Restorative yoga) یا همون یوگای احیاگر یه سبک آرامبخشه که مثل ین یوگا باید وضعیتهاش رو برای مدت طولانیتری نگه دارین و در اون از وسایل کمکی هم استفاده میشه.
فواید: کاهش اضطراب، ایجاد آرامش عمیق، تقویت تمرکز، بهبود کیفیت خواب.
۸. کُندالینی یوگا
کندالینی یوگا (Kundalini yoga) سبک معنویتر با هدف آزادسازی و هدایت انرژی معنوی نهفته در بخش قاعده ستون فقرات به طرف بالاست. این سبک یوگا ترکیب فعالیتهایی مثل مانتراخوانی، مدیتیشن، تمرینات تنفسی و وضعیتهای بدنی خاصه.
فواید: تنظیم انرژی بدن، افزایش خودآگاهی و آرامش درونی، تقویت تمرکز.
۹. آنوسارا یوگا
آنوسارا یوگا (Anusara yoga) یه سبک مدرن معنویگراست که بر وضعیت تراز و متعادل بدن و هماهنگی اون با ذهن و درونیات معنوی تاکید داره. نام این سبک یوگا از کلمه سانسکریت «آنوسارا» به معنی «پیروی از قلب» یا «در مسیر قلب بودن» گرفته شده.
فواید: تقویت عزت نفس، حس شادی و پذیرش و مثبتاندیشی درونی؛ افزایش انعطافپذیری؛ تقویت تعادل و همترازی بدن؛
۱۰. پریناتال یوگا
پریناتال یوگا (Prenatal yoga) همونطور که از اسمش مشخصه برای زنان باردار طراحی شده و بر وضعیتهای ملایم و منعطفی تمرکز داره که انعطافپذیری و قدرت بدنی رو افزایش میده.
فواید: کاهش استرس و اضطراب مرتبط با بارداری، آمادهسازی بدن برای زایمان.
نگاه آخر
انواع سبکهای یوگا شامل حرکات و تکنیکهای مختلفه. بهترین سبک نوعیه که با انتخاب نیازها و ترجیحات شخصی و اهداف شما متناسب باشه. هاتایوگا و ین یوگا برای افرادی که به دنبال تعادل و آرامشن مناسبه؛ وینیاسا و آشتانگا به درد کسانی میخوره که تمرینات پویا و افزایش استقامت بدنی رو میپسندن؛ بیکرام یوگا به علاقهمندان تمرینات شدید چالش در محیط گرم توصیه میشه.
یوگا نه تنها به تقویت بدن و ذهن کمک میکنه، بلکه ابزار موثری برای کاهش استرس، افزایش تمرکز و بهبود کیفیت زندگیه. با پیدا کردن سبک مناسب خودتون میتونین تجربه ماندگاری از یوگا داشته باشین و به بهبود سلامتیتون کمک کنین.
مسابقه نیمه ماراتن برج تو برج دبی 2025 (21 بهمن 1403)
مسابقه ماراتن دبی امارات متحده عربی (23 دی ۱۴۰۳)
مسابقه ماراتن استانبول ترکیه (13 آبان ۱۴۰۳)
کلاس دویدن پارک ولایت (پنجشنبه و جمعه) (دی)
کلاس دویدن کیش (روز زوج) (دی)
کلاس پیشرفته دویدن ولنجک (سه شنبه و جمعه) (آذر)
سفر و گردشگری
اگه دوست دارید همراه مونوپی مهارتهای طبیعتگردی رو آموزش ببینید، دور دنیا سفر کنید، سفرهای ورزشی آبی تجربه کنید و… حتما از طریق لینک زیر سری به قسمت سفر و گردشگری مونوپی بزنید.
مدرسه مونوپی
اگر دوست دارید دوچرخه سواری، دویدن، کوهنوردی و توسعه فردی را در کنار مربیان باتجربه و همراهان باانگیزه شروع کنید، کلاسهای مدرسه مونوپی، انتخاب فوقالعادهای برای شما خواهد بود. برای مشاهده اطلاعات بیشتر، به مدرسه مونوپی مراجعه کنید.
چالش و مسابقه
مونوپی علاوه بر برگزاری کلاس در قسمت مدرسه مونوپی با کمک اساتید حرفه ای، چالش ها و مسابقاتی رو در زمینه های مختلف برگزار می کنه که همه ی دوستداران ورزش و مسابقه در سراسر ایران میتونن توی این چالش ها و مسابقات شرکت کنند. اگه شما هم دوست دارید خودتون رو به چالش بکشید حتما سری به قسمت چالش و مسابقه مونوپی بزنید.
نیازمندی مونوپی
مونوپی، پلتفرم برگزاری چالش و مسابقه با هدف فرهنگسازی در ورزش و حفظ محیط زیسته. در راستای تحقق این هدف شما میتونید کالاهایی که بهشون احتیاج ندارید رو در قسمت نیازمندی مونوپی به فروش برسونید و یا رایگان به دست کسی که میخوادش، برسونید. برای خرید و فروش کالای نو و دست دوم در حوزه ورزش، سلامتی و سفر و کمپینگ وارد لینک زیر بشید.