تأثیر چاقی بر سلامتی روان: همه چالش‌های بار اضافه

درسته که چاقی رو ترکیب نه‌چندان مشخصی از ژنتیک، میزان فعالیت بدنی، الگوی خواب و عادت‌های غذایی ایجاد می‌کنه، ولی درمورد تاثیرش بر جنبه‌های مختلف سلامت روان کاملا اطمینان داریم. بیاین با مهم‌ترین تاثیرات چاقی بر سلامت روان آشنا بشیم.

افزایش اضطراب و افسردگی

مطالعات بالینی ارتباط بین چاقی و اختلالات سلامت روان مثل اضطراب و افسردگی رو نشون داده. افراد بزرگسال دچار اضافه وزن یا چاق ۵۵ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی قرار دارن که به جز عوامل فیزیولوژیک می‌تونه ناشی از تأثیرات اجتماعی و فیزیکی مرتبط با چاقی هم باشه. البته این یه رابطه دوطرفه اس، یعنی احتمال افزایش وزن و چاقی در افراد افسرده هم ۵۸ درصد بیشتر از افراد غیر افسرده اس.

فرد افسرده تحرکش کم می‌شه، ورزش نمی‌کنه، غذای سالم نمی‌خوره و معمولاً به پزشک هم مراجعه نمی‌کنه. علاوه بر این، مصرف بعضی داروهای روانپزشکی برای درمان افسردگی احتمال چاقی بیمار رو بالا می‌بره.

کاهش اعتماد به نفس

 یکی از مشکلات اصلی افراد چاق، کاهش اعتماد به نفسه. جوامع امروزی معمولاً افراد لاغر یا کلیشه‌های رایج از اندام ایدئال رو به عنوان معیار زیبایی می‌شناسن و این وضعیت می‌تونه به کاهش اعتماد به نفس و حس ارزشمندی در افراد چاق منجر بشه. این احساسات منفی گاهی مشکلات دیگه‌ای مثل انزوای اجتماعی و حتی اختلالات خوردن رو هم همراه می‌آره.

اختلالات خوردن

 افراد چاق بیشتر در معرض ابتلا به اختلالات خوردن مثل پرخوری عصبی یا اختلال درک بدن قرار دارن. ریشه این مشکلات معمولاً تلاش‌های مکرر و ناکام برای کاهش وزن و تغییر شکل بدن یا فشارهای اجتماعیه.

تبعیض اجتماعی و استرس‌های محیطی

 افراد چاق معمولاً در محیط کار، مدرسه و حتی روابط اجتماعی با تبعیض‌‌های بیشتری روبرو می‌شن. سوگیری وزن یا همون کلیشه‌ها و نگرش‌هایی که افراد چاق رو غیرجذاب، تنبل و بی‌نظم تعریف می‌کنه از ریشه‌های مهم این تبعیضه. چنین چالشی استرس و فشارهای روانی زیادی به فرد وارد می‌کنه و باعث تهدید سلامتی روانش می‌شه.

اختلال عملکرد جنسی

اختلالات خلقی منفی ناشی از چاقی بر رابطه جنسی فرد تأثیر منفی می‌ذاره و باعث بی‌علاقگی فرد و کاهش لذتش می‌شه. همچنین ممکنه فرد در اثر چاقی اعتماد به نفسش رو از دست بده و از تصویر بدنش خجالت بکشه. پیامد این حالت هم نارضایتی از زندگی جنسی خواهد بود.

انواع اختلالات شخصیت و اضطرابی

سال ۲۰۲۲ مطالعه پژوهشگران سوئدی در دانشگاه آمستردام نشون دادم که چاقی با ابتلا به انواع اختلالات شخصیت و اضطرابی مثل اختلال دوقطبی و اختلال هراس از مکان‌های عمومی (آگورافوبیا) ارتباط داره.