بعیده تا امروز اسم رژیم فستینگ متناوب به گوشتون نخورده باشه؛ یه الگوی زمانی که بر اساس اون ساعتهای شبانهروز به دورههای مجاز و غیر مجاز غذا خوردن تقسیم میشه.
این روزها رژیم فستینگ طرفدارهای زیادی پیدا کرده و به عنوان راه مناسبی برای کاهش وزن و بهبود سلامت مطرح شده. اما مثل هر برنامه غذایی دیگه، غفلت از عوارض احتمالی فستینگ در بلندمدت میتونه به بدن شما آسیب برسونه.
قبلاً به صفر تا صد رژیم فستینگ پرداخته بودیم، اما در این مطلب مفصلتر به سراغ تاثیرات بلندمدت فستینگ بر بدن و عوارض احتمالی اون میریم و شما رو با شواهد مستند جدیدترین پژوهشهای دنیای تغذیه درمورد فستینگ آشنا میکنیم.
فهرست مطالب
فستینگ چیست؟
فستینگ متناوب به چندین الگوی زمانی غذا خوردن اشاره داره که از تناوب بین دورههای منظم خوردن و ممنوعیت مصرف مواد غذایی تشکیل میشه. در بعضی انواع این رژیم شما اجازه دارین مواد غذایی و نوشیدنیهایی با کالری خیلی کم یا بدون کالری هم مصرف کنین.
تحقیقات ثابت کرده که فواید فستینگ متناوب برای سلامتی شما میتونه شامل کاهش وزن، بهبود حساسیت به انسولین، کاهش قند و فشار خون، پایین اومدن خطر بیماریهای قلبی و استرس اکسیداتیو کمتر باشه. اما همه افراد نمیتونن برنامه فستینگ متناوب رو بدون مشکل رعایت کنن و عوارض جانبی احتمالی اون ممکنه گریبان شما رو بگیره.
عوارض رژیم فستینگ در بلندمدت
حالا بدون معطلی مهمترین عوارض فستینگ در بلندمدت و تأثیرات منفی اون رو زمان شروع این برنامه غذایی معرفی میکنیم:
- گرسنگی و پرخوری از شایع ترین عوارض فستینگ به حساب میآد. کاهش میزان کالری دریافتی یا تجربه دوره های طولانی بدون دریافت کالری با افزایش احساس گرسنگی به ویژه در روزهای اول رژیم همراهه.
- سردرد و احساس منگی با دردهای خفیف تا متوسط از عوارض احتمالی انواع فستینگه که معمولاً در چند روز اول و همراه سازگاری بدن شما با سبک جدید غذا خوردن اتفاق میافته. بعضی پژوهشگرها میگن علت این وضعیت، کاهش قند خون و کافئینه.
- مشکلات گوارشی از جمله سوء هاضمه، یبوست، اسهال، حالت تهوع و نفخ از عوارض احتمالی رژیم فستینگه که میتونه ناشی از کاهش مقدار غذای مصرفی یا تغییرات اون باشه.
- تحریکپذیری و تغییرات خلقی مثل اضطراب و تمرکز ضعیف در نتیجه قند خون پایین (هایپوگلیسمی) از عوارض رژیم فستینگ به حساب میآد.
- خستگی و انرژی پایین بر اساس تحقیقات از دیگر عوارض فستینگ در بلندمدته که باز هم به دلیل سطح پایین قند خون پیش میآد.
- بوی بد دهان از عوارض ناخوشایند فستینگه که البته با غذا خوردن برطرف میشه و به دلیل کمبود جریان بزاق و افزایش غلظت اَسِتون در تنفس شماست. این استون محصول جانبی سوختن چربیها در هنگام فستینگه. کم آبی بدن در طول فستینگ متناوب هم باعث خشکی و بوی بد دهان میشه.
- اختلالات خواب: برخی از پژوهشگران معتقدن اختلالات خواب، مثلاً ناتوانی در به خواب رفتن یا خواب ماندن از شایع ترین عوارض رژیم فستینگ متناوبه. البته این شواهد قطعی نیست و بعضی مطالعات نشون داده که فستینگ متناوب هیچ تاثیری بر خواب نداره.
۸. سوء تغذیه و نقصان مواد مغذی در صورت پیروی نکردن از یه برنامه غذایی سالم موقع فستینگ پیش میآد. این وضعیت میتونه باعث کاهش دریافت مواد مغذی ضروری مثل ویتامینها و مواد معدنی بشه که ضعف سیستم ایمنی، کاهش انرژی و سایر مشکلات سلامتی رو به همراه داره.
۹. کاهش توده عضلانی هم میتونه از عوارض فستینگ باشه، بهخصوص اگه هیچ نوع تمرین ورزشیای انجام ندین.
۱۰. اختلالات هورمونی از عوارض فستینگ طولانیه که بهویژه در زنان پیش میآد و در صورت ترکیب با عوامل دیگه میتونه باعث مشکلاتی مثل عدم تعادل قاعدگی یا مشکلات باروری بشه.
11. کاهش تمرکز و انرژی: فستینگ میتونه باعث کاهش انرژی و مشکلات تمرکز بشه، مخصوصاً در افرادی که نیاز به تمرکز بالا برای کار یا مطالعه دارن.
12. افزایش استرس: تغییرات الگوی غذا خوردن میتونده منجر به افزایش سطح استرس و اضطراب بشه و نقش ناسازگاری با تغییرات غذایی جدید هم در این میان پررنگه
13. اختلالات خوردن مثل پرخوری عصبی یا بیاشتهایی در برخی افراد بعد از تجربه فستینگ پیش میآد
14. افزایش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مثل دیابت نوع 2 و بیماریهای قلبی بر اساس بعضی تحقیقات میتونه با تغییر الگوی غذا خوردن مرتبط باشه.
۱5. کمآب شدن بدن به خصوص در روزهای اول فستینگ به دلیل دفع مقادیر زیادی آب و نمک در ادرار یا همون سدیمادراری (Natriuresis) خیلی رایجه. در صورت جایگزین نکردن مایعات و الکترولیت های از دست رفته، بدن شما را دچار کم آبی شدید میشه.
چالش مجازی Summer Body
هدف این چالش کاهش وزن تا 10% از وزن فعلی و عضله سازی و همچنین کاهش سایز، ساختن سبک غذایی و لایف استایل سالمتر، سمزدایی با حذف قند و شکر، کنترل اشتها، از بین بردن مقاومت بدن به انسولین، افزایش آگاهی نسبت به مواد غذایی، یادگیری نکات تغذیهای کاربردی، داشتن فعالیت ورزشی، عضله سازی، بالا رفتن میزان انرژی، افزایش متابولیسم میباشد.
- مدت زمان چالش: 4 هفته
- پیشنیاز: ندارد
- نوع چالش: غیرحضوری
- طراح بخش تغذیه : سیما جم
- طراح بخش ورزش : نوش آفرین موسوی
کوچ و مدرس مهارتهای زندگی : دنیا سلمانیپور
مربی یوگا و مدیتیشن : شرمین افشاری
عوارض فستینگ برای چه کسانی خطرناکتر است؟
فستینگ متناوب میتونه برای خیلی از افراد انتخاب خوبی باشه و به سلامتیشون کمک کنه، اما برای همه مناسب یا بیخطر نیست. متخصصان به طور کلی توصیه می کنن اگه در یکی از گروههای زیر قرار دارین به طرف هیچ نوع رژیم فستینگی نرین:
- زنان در دوران بارداری یا شیر دادن به نوزاد؛
- خردسالان، کودکان و نوجوانان؛
- سالمندانی با سابقه ضعف شدید معده؛
- افراد مبتلا به نقص ایمنی؛
- افرادی که سابقه ابتلا به انواع اختلال غذا خوردن دارن؛
- افراد مبتلا به زوال عقل؛
- افراد داری سابقه آسیب مغزی تروماتیک یا سندرم بعد از ضربه مغزی؛
- افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ که انسولین مصرف میکنن؛
- افرادی که روند درمانی رو برای بیماریشون میگذرونن و دارو میخورن.
چگونه ازعوارض فستینگ در امان باشید؟
- با استفاده از یه رژیم غذایی کامل و سالم، همه مواد مغذی مورد نیازتون رو دریافت کنین و هیچوقت کالری دریافتیتون رو بیش از حد پایین نیارین.
- برای هیدراته موندن، در طول روز زیاد آب بنوشین و رنگ ادرارتون رو کنترل کنین؛ادرار تیره میتونه نشانه کم آبی بدن باشه.
- قبل از شروع هر نوع رژیم غذایی جدید، با متخصص تغذیه یا پزشک مشورت کنین تا از سازگاری و بیخطر بودن اون برنامه برای وضعیت بدنی و سلامتی خودتون مطمئن بشین.
- اجرای رژیم فستینگ رو همراه برنامه ورزشی اصولی پیش ببرین تا در بلندمدت دچار کاهش توده عضلانی نشین.
رژیم بدون آگاهی ممنوع
حالا که با عوارض فستینگ در بلندمدت آشنا شدین، از یاد نبرین که میشه برای کاهش وزن به سراغ رژیمهای مشابه نرفت و در عوض با ترکیب رژیم غذایی متعادل و سالم، خواب مناسب، فعالیت بدنی منظم و مدیریت استرس، روند کاهش وزن اصولیتری داشت.
اما اگه همچنان اصرار دارین از فواید فستینگ بهرهمند بشین، سری به بخش برنامه غذایی مونوپی بزنین و الگوی مناسب و اصولیای رو که کارشناسهای باسابقه تغذیه طراحی کردهن دریافت کنین.
تور مسابقه ماراتن دبی امارات متحده عربی (۲۱ دی ۱۴۰۳)
تور مسابقه ماراتن استانبول ترکیه (13 آبان ۱۴۰۳)
سفر و گردشگری
اگه دوست دارید همراه مونوپی مهارتهای طبیعتگردی رو آموزش ببینید، دور دنیا سفر کنید، سفرهای ورزشی آبی تجربه کنید و… حتما از طریق لینک زیر سری به قسمت سفر و گردشگری مونوپی بزنید.
مدرسه مونوپی
اگر دوست دارید دوچرخه سواری، دویدن، کوهنوردی و توسعه فردی را در کنار مربیان باتجربه و همراهان باانگیزه شروع کنید، کلاسهای مدرسه مونوپی، انتخاب فوقالعادهای برای شما خواهد بود. برای مشاهده اطلاعات بیشتر، به مدرسه مونوپی مراجعه کنید.
چالش و مسابقه
مونوپی علاوه بر برگزاری کلاس در قسمت مدرسه مونوپی با کمک اساتید حرفه ای، چالش ها و مسابقاتی رو در زمینه های مختلف برگزار می کنه که همه ی دوستداران ورزش و مسابقه در سراسر ایران میتونن توی این چالش ها و مسابقات شرکت کنند. اگه شما هم دوست دارید خودتون رو به چالش بکشید حتما سری به قسمت چالش و مسابقه مونوپی بزنید.
نیازمندی مونوپی
مونوپی، پلتفرم برگزاری چالش و مسابقه با هدف فرهنگسازی در ورزش و حفظ محیط زیسته. در راستای تحقق این هدف شما میتونید کالاهایی که بهشون احتیاج ندارید رو در قسمت نیازمندی مونوپی به فروش برسونید و یا رایگان به دست کسی که میخوادش، برسونید. برای خرید و فروش کالای نو و دست دوم در حوزه ورزش، سلامتی و سفر و کمپینگ وارد لینک زیر بشید.
منابع مقاله: