همه چیز درباره قند خون نرمال
سطح قند خون یه شاخص کلیدی برای ارزیابی سلامت عمومی شماست و آشنایی با محدوده ایدئال اون متناسب با گروه سنی‌تون اهمیت زیادی داره. سطح قند خون در افراد مختلف بر اساس وضعیت سلامتی مثلاً ابتلا به دیابت یا بیماری‌های دیگه، سن و سبک زندگی متفاوته، اما شناخت بازه قند خون نرمال متناسب با عوامل فردی بینش مفیدی در مورد عملکرد بدن به شما می‌ده.
حواستون باشه که یه عدد خاص با عنوان سطح قند خون نرمال برای همه افراد وجود نداره. این مقاله مونوپی به همه سؤال‌های شما در مورد قند خون و ارتباطش با سلامت عمومی شما پاسخ می‌ده و با محدوده مقادیر نرمال، علائم و عوارض کاهش و افزایش بیش‌ازحد قند خون آشناتون می‌کنه.
فهرست مطالب
قند خون چیست؟
قند خون یا گلوکز، شکل اولیه یا پایه قند در بدن شماست که از تجزیه کربوهیدرات های مواد غذایی تولید می‌شه و برای تامین انرژی سلول‌های سرتاسر بدن، از جمله سلول های مغز ضروریه.
سطح قند خون شما در طول روز با فعالیت‌هایی مثل غذا خوردن، ورزش و خوابیدن و اثر استرس و هورمون های مختلف نوسان می‌کنه. افراد مبتلا به دیابت باید سطح قند خونشون رو به دقت کنترل کنن تا در محدوده هدف مناسب باقی بمونه.
اگه سطح قند خون شما از محدوده نرمال برای سن و شرایط بدنتون خارج بشه، عوارض جدی‌ای مثل آسیب‌های عصبی، آسیب کلیوی و بیماری قلبی براتون پیش می‌آره. در واقع قند خون بالا (هایپرگلیسمی) منجر به بیماری هایی مثل دیابت، بیماری های قلبی-عروقی و سکته می‌شه. قند خون پایین (هایپوگلیسمی) هم به گیجی، اضطراب، ضعف، تعریق شدید و مشکلات بینایی ایجاد می‌کنه و اگه سطحش خیلی پایین بیاد، تشنج و بیهوشی رو در پی داره.
چرا سطح قند خون مهم است؟
حتماً بیماری دیابت رو می‌شناسین؛ وضعیتی که تنظیم سطح گلوکز رو برای بدن دشوار یا غیرممکن می کنه. در این حالت، بدن فرد یا انسولین کافی نمی‌سازه، یا نمی‌تونه درست از انسولین تولیدشده استفاده کنه. انسولین همون هورمونیه که به بدن کمک می کنه از گلوکز برای تولید انرژی استفاده کنه. سطح انسولین خیلی پایین باعث تجمع گلوکز در جریان خون، تغییر در رگ‌های خونی بزرگ و کوچک و آسیب به اندام ها و بافت های مختلف می‌شه.
تغییرات رگ‌های بزرگ با گذشت زمان، خطر حمله قلبی و سکته رو بالا می‌بره، در حالی که تغییر رگ‌های کوچک آسیب عصبی، از دست دادن بینایی و نارسایی کلیه رو به همراه داره.
همه افراد، از مبتلایان به دیابت تا افراد سالم باید سطح قند خون نرمال رو جدی بگیرن تا به این عوارض جدی دچار نشن. در بخش بعدی، سطح قند خون نرمال برای گروه‌های سنی مختلف رو معرفی می‌کنیم.
چالش مجازی Summer Body
هدف این چالش کاهش وزن تا 10% از وزن فعلی و عضله سازی و همچنین کاهش سایز، ساختن سبک غذایی و لایف استایل سالم‌تر، سم‌زدایی با حذف قند و شکر، کنترل اشتها، از بین بردن مقاومت بدن به انسولین، افزایش آگاهی نسبت به مواد غذایی، یادگیری نکات تغذیه‌ای کاربردی، داشتن فعالیت ورزشی، عضله سازی، بالا رفتن میزان انرژی، افزایش متابولیسم می‌باشد.
- مدت زمان چالش: 4 هفته
- پیش‌نیاز: ندارد
- نوع چالش: غیرحضوری
- طراح بخش تغذیه : سیما جم
- طراح بخش ورزش : نوش آفرین موسوی
کوچ و مدرس مهارت‌های زندگی : دنیا سلمانی‌پور
مربی یوگا و مدیتیشن : شرمین افشاری
عوارض کاهش قند خون
اگه سطح قند خون شما به شدت پایین بیاد یا دچار هایپوگلیسمی بشین، بدنتون انرژی کافی برای عملکرد صحیح نخواهد داشت. این وضعیت علائم زیر رو ایجاد می‌کنه:
- علائم عصبی: لرزش، تعریق، تپش قلب، اضطراب، گرسنگی شدید، سرگیجه، سردرد، تاری دید، اختلال در گفتار، بی‌حسی یا گزگز لب‌ها، انگشتان دست و پا
- علائم شناختی: گیجی، تحریک‌پذیری، خواب آلودگی، کاهش هوشیاری، تشنج، کما.
مهم‌ترین دلایل کاهش قند خون این موارده:
- مصرف بیش از حد انسولین یا داروهای خوراکی کاهش‌دهنده قند خون؛
- فعالیت بدنی شدید بدون مصرف غذا؛
- وعده‌های غذایی نامنظم یا حذف وعده‌های غذایی؛
- مصرف الکل
- ابتلا به بیماری‌های کلیوی یا کبدی.
عوارض افزایش قند خون
افزایش قند خون یا همون هایپرگلیسمی در اثر عدم کنترل دیابت، استرس، انواع عفونت، جراحی یا مصرف بعضی داروها پیش می‌آد. علائم اولیه افزایش قند خون عبارتند از:
- تشنگی شدید: چون بدن سعی می‌کنه با افزایش ادرار، قند اضافی رو دفع کنه.
- ادرار زیاد: افزایش دفع ادرار به دلیل افزایش قند خون و تشنگیه.
- خستگی و ضعف: سلول‌های بدن نمی‌تونن به طور موثر از گلوکز استفاده کنن و در نتیجه انرژی عملکردی کافی ندارن.
- تاری دید: افزایش قند خون به عدسی و شبکیه چشم آسیب می‌رسونه.
- کاهش وزن ناخواسته: در حالت هایپرگلیسمی، بدن برای تأمین انرژی شروع به تجزیه چربی و عضلات می‌کنه.
- کاهش حس در دست‌ها و پاها: آسیب به اعصاب در اثرا افزایش قند خون می‌تونه باعث بی‌حسی و گزگز این اندام‌ها بشه.
- کاهش توان التیام زخم‌ها: افزایش قند خون به سیستم ایمنی بدن آسیب می‌رسونه و روند بهبود زخم‌ها رو کند می‌کنه.
البته افزایش طولانی‌مدت قند خون عوارض جدی‌تری هم داره:
- بیماری قلبی؛
- سکته مغزی؛
- آسیب کلیوی؛
- آسیب به اعصاب (نوروپاتی)؛
- بیماری‌های چشمی (رتینوپاتی)؛
- قطع عضو در اثر عفونت؛
- عفونت‌های مکرر.
سطح قند خون نرمال بر اساس سن
سطح قند خون نرمال بسته به سن، عوامل تعیین‌کننده سبک زندگی و وضعیت بیماری و سلامتی فرد متفاوته.
برای آزمایش قند خون چند تا روش رایج وجود داره:
- آزمایش قند خون ناشتا: سنجش قند خون پایه بعد از اینکه حداقل ۸ ساعت ناشتا بودین، یعنی به جز آب هیچ ماده غذایی یا نوشیدنی‌ای مصرف نکرده‌ین؛
- تست قند خون تصادفی: اندازه‌گیری مقدار قند خون در زمان‌های تصادفی بدون نیاز به ناشتا بودن؛
- تست اِی‌وان‌سی (HBA1c) یا آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله: این تست میانگین سطح قند خون شما رو در دو تا سه ماه گذشته نشون می‌ده و یه معیار ضروری برای کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابته.
جدولی که اینجا می‌آریم بر اساس پژوهش‌های انجمن دیابت آمریکا، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده و مؤسسه پزشکی جان هاپکینز تنظیم شده و سطح قند خون نرمال رو بر اساس سن نشون می‌ده:
سن | قند خون نرمال ناشتا (بدون دیابت) | قند خون ناشتا (با دیابت) | محدوده قند خون هدف (قبل از غذا برای مبتلایان به دیابت نوع 2) | HBA1C (در افراد بدون دیابت) | HBA1C (در افراد مبتلا به پیش‌دیابت) | HBA1C (برای افراد دیابتی) | HBA1C (هدف برای مبتلایان به دیابت) |
کودکان و نوجوانان | کمتر یا مساوی ۱۰۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | بیشتر یا مساوی ۱۲۶ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | ۸۰ تا ۱۳۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | کمتر از ۵.۷ | ۵.۷ تا ۶.۴ | بیشتر یا مساوی ۶.۵ | کمتر یا مساوی ۷ |
بزرگسالان | کمتر یا مساوی ۱۰۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | بیشتر یا مساوی ۱۲۶ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | ۸۰ تا ۱۳۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | کمتر از ۵.۷ | ۵.۷ تا ۶.۴ | بیشتر یا مساوی ۶.۵ | کمتر یا مساوی ۷ |
افراد سالخورده | کمتر یا مساوی ۱۰۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | بیشتر یا مساوی ۱۲۶ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | ۸۰ تا ۱۵۰ یا ۱۷۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | کمتر از ۵.۷ | ۵.۷ تا ۶.۴ | بیشتر یا مساوی ۶.۵ | کمتر یا مساوی ۷.۵ تا ۸ |
چه زمانی باید آزمایش سطح قند خون انجام داد؟
زمان استاندارد آزمایش قند خون برای افراد مبتلا به دیابت، قبل از غذا و قبل از خوابه. اما ممکنه پزشک بسته به شرایط از بیمار بخواد تا دو ساعت بعد از صرف غذا و در نیمه شب هم قند خونش رو تست کنه.
اگه دیابت ندارین ولی علائمی مشابه دیابت مثلاً تشنگی زیاد، تکرر ادرار و بهبود کند بریدگی‌ها و زخم‌های بدن رو تجربه می‌کنین یا گاهی دچار سرگیجه، تعریق یا گیجی شدید می‌شین شما هم باید آزمایش قند خون بدین.
آگاهی و شناخت؛ کلید سلامتی
سطح قند خون یه شاخص مهم برای ارزیابی سلامت عمومیه، ولی باید توجه کنین که سطح قند خون نرمال به وضعیت سلامتی فرد، مثلاً ابتلا به دیابت یا بیماری‌های دیگه، سن و سبک زندگی بستگی داره. برای کنترل قند خون و پیشگیری از عوارض کاهش یا افزایشش باید رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشین، ورزش و فعالیت بدنی رو به برنامه زندگی‌تون اضافه کنین، در صورت ابتلا به دیابت داروهای تجویزی رو به‌موقع مصرف کنین و از کنترل منظم قند خون غافل نشین.
علاوه بر این، وقتی آگاهی‌تون رو درباره موضوعات مهمی مثل قند خون، انسولین و دیابت بالا ببرین می‌تونین در صورت بروز یا مشاهده کوچک‌ترین نشانه‌ها به سراغ آزمایش و پیگیری برین و دچار عوارض جدی نشین. پس همراه مجله مونوپی بمونین تا هرروز با مطالعه مطالب جدید درمورد بدن، تغذیه و ورزش شناخت و دانشتون بالاتر بره.
در مجله مونوپی بیشتر بخوانید :
درصد چربی بدن و همه راز و رمزهای آن
میکروبیوم: دنیایی پنهان درون بدن شما
بیماری‌های قلبی: از دلایل تا ورزش و تغذیه مناسب برای بیماران
انسولین چیست و چه نقشی در بدن دارد؟
تأثیر فعالیت غده تیروئید بر وزن
کاهش کلسترول با چهار تغییر در سبک زندگی
رژیم غذایی برای کبد چرب: کلیدهای سلامتی کبد
متابولیسم چیست؟
همه چیز درباره هورمون کورتیزول
مسابقه ماراتن استانبول ترکیه (13 آبان ۱۴۰۳)
سفر و گردشگری
اگه دوست دارید همراه مونوپی مهارت‌های طبیعت‌‌گردی رو آموزش ببینید، دور دنیا سفر کنید، سفرهای ورزشی آبی تجربه کنید و… حتما از طریق لینک زیر سری به قسمت سفر و گردشگری مونوپی بزنید.
مدرسه مونوپی
اگر دوست دارید دوچرخه سواری، دویدن، کوهنوردی و توسعه فردی را در کنار مربیان باتجربه و همراهان باانگیزه شروع کنید، کلاس‌های مدرسه مونوپی، انتخاب فوق‌العاده‌ای برای شما خواهد بود. برای مشاهده اطلاعات بیشتر، به مدرسه مونوپی مراجعه کنید.
چالش و مسابقه
مونوپی علاوه بر برگزاری کلاس در قسمت مدرسه مونوپی با کمک اساتید حرفه ای، چالش ها و مسابقاتی رو در زمینه های مختلف برگزار می کنه که همه ی دوستداران ورزش و مسابقه در سراسر ایران میتونن توی این چالش ها و مسابقات شرکت کنند. اگه شما هم دوست دارید خودتون رو به چالش بکشید حتما سری به قسمت چالش و مسابقه مونوپی بزنید.
نیازمندی مونوپی
مونوپی، پلتفرم برگزاری چالش و مسابقه با هدف فرهنگسازی در ورزش و حفظ محیط زیسته. در راستای تحقق این هدف شما میتونید کالاهایی که بهشون احتیاج ندارید رو در قسمت نیازمندی مونوپی به فروش برسونید و یا رایگان به دست کسی که میخوادش، برسونید. برای خرید و فروش کالای نو و دست دوم در حوزه ورزش، سلامتی و سفر و کمپینگ وارد لینک زیر بشید.
منابع مقاله:
