درمان یبوست با تغییرات ساده در سبک زندگی
یبوست یه مشکل بسیار شایع گوارشیه که باعث سختی یا توقف حرکات روده و در نتیجه دفع مدفوع می‌شه. در صورتی که فرد کمتر از سه بار در هفته دفع داشته باشه، دچار یبوسته و باید به دنبال درمان باشه. یبوست گاهی با سطح ناراحتی خفیف همراهه و گاهی به وضعیتی دردناک و بسیار آزاردهنده تبدیل می‌شه. البته معمولاً درمان یبوست روند دشوار یا طولانی‌ای نداره، اما اگه به موقع انجام نشه مشکلات جدی‌تری در کمین شماست.
این مقاله مجله مونوپی رو مطالعه کنین تا با چیستی یبوست، علت‌های اصلیش، روش‌های درمان یبوست شدید و همچنین راه‌های پاکسازی روده آشنا بشین و بتونین این وضعیت ناخوشایند رو بهتر مدیریت کنین.
فهرست مطالب
یبوست چیست؟
یبوست (Constipation) زمانی پیش می‌آد که روده‌ها به کندی کار کنن و مدفوع به سختی و به دفعات کم (کمتر از سه بار در هفته) دفع بشه. البته تعداد نوبت‌های دفع در افراد مختلف خیلی با هم فرق داره و از چندین بار در روز تا چند بار در هفته متغیره.
نشانه‌های اصلی یبوست این موارده:
- مدفوع خشک و سفت؛
- احساس درد همراه حرکات روده و سختی دفع مدفوع؛
- احساس تخلیه ناقص روده‌ها پس از هربار دفع.
- نفخ؛
- احساس انسداد راست‌روده؛
- معده درد.
علت یبوست
یبوست به این دلیل اتفاق می افته که کولون یا همون روده بزرگ، حجم آب زیادی رو از مدفوع جذب می کنه. بنابراین مدفوع خشک می‌شه و فرد در خارج کردنش از بدن دچار مشکل می‌شه. بعضی از مهم‌ترین دلایل یبوست رو در این فهرست می‌شناسین:
- رژیم غذایی نامناسب: مصرف کم فیبر و آب و خوردن مواد غذایی فرآوری‌شده زیاد؛
- مصرف مقادیر زیاد شیر یا پنیر در رژیم غذایی؛
- سبک زندگی:کم‌تحرکی و ورزش نکردن از عوامل مهم ایجاد یبوسته.
- کمبود آب: آب نقش مهمی در نرم کردن مدفوع و تسهیل حرکتش در روده‌ها داره.
- مصرف داروها: بعضی داروها مثل مسکن‌ها، آنتی اسیدهای حاوی کلسیم یا آلومینیوم، مکمل‌های آهن، داروهای ضد افسردگی، آنتی هیستامین‌ها، بعضی داروهای فشار خون و ضد تشنج‌ها باعث یبوست می‌شه.
- بیماری‌های زمینه‌ای: بیماری‌هایی مثل سندرم روده تحریک‌پذیر، دیابت، بیماری تیروئید و برخی سرطان‌ها، بیماری‌های عصبی مثل پارکینسون و ام‌اس باعث یبوست می‌شن.
- تغییراتی که در برنامه معمولی‌تون می‌دین، مثلاً سفر رفتن یا غذا خوردن یا ساعت خواب می‌تونه عامل یبوست بشه.
- استرس: استرس بر عملکرد سیستم گوارش تأثیر می‌ذاره و می‌تونه باعث یبوست بشه. یبوست در برخی افراد ناشی از مقاومت در برابر احساس نیاز به دفعه که ریشه روانی داره.
- افراد مسن‌تر از 65 سال به دلیل کندی متابولیسم و ضعف ماهیچه‌های دستگاه گوارش بیشتر به یبوست دچار می‌شن.
- زنان به خصوص در دوران بارداری و پس از زایمان با احتمال بالاتر یبوست می‌گیرن.
آیا یبوست خطرناک است؟
یبوست مخصوصاً اگه طولانی‌مدت یا شدید باشه ممکنه به عوارض مختلفی منجر بشه:
- التهاب و تورم سیاهرگ‌های راست‌روده (بواسیر)؛
- پارگی مخاط مقعد در اثر سفتی مدفوع موقع عبور (شقاق مقعد)؛
- عفونت کیسه‌های دیواره روده بزرگ (دیوِرتیکولیت)؛
- تجمع مدفوع بیش از حد در راست‌روده و مقعد (نهفتگی مدفوع)؛
- آسیب عضلات کف لگن در اثر فشار زیاد برای دفع؛
- بی‌اختیاری استرسی ادرار.
خیلی افراد تصور می‌کنن یبوست باعث بازگشت سموم مدفوع به بدن و بیماری‌های بعدی می‌شه، اما معمولاً چنین اتفاقی نمی‌افته. درسته که وقتی یبوست دارین روده بزرگ شما مدفوع رو مدت بیشتری نگه می داره، اما دیواره روده بزرگ قابل انبساطهف یعنی با اضافه شدن مدفوع بیشتر، حجمش زیاد می‌شه. فقط در صورت ابتلا به بیماری شدیدی مثل مگاکولون توکسیک ممکنه مواد و سموم مدفوع از دیواره های روده بزرگ به جریان خون شما نشت کنه.
چالش مجازی Summer Body
هدف این چالش کاهش وزن تا 10% از وزن فعلی و عضله سازی و همچنین کاهش سایز، ساختن سبک غذایی و لایف استایل سالم‌تر، سم‌زدایی با حذف قند و شکر، کنترل اشتها، از بین بردن مقاومت بدن به انسولین، افزایش آگاهی نسبت به مواد غذایی، یادگیری نکات تغذیه‌ای کاربردی، داشتن فعالیت ورزشی، عضله سازی، بالا رفتن میزان انرژی، افزایش متابولیسم می‌باشد.
- مدت زمان چالش: 4 هفته
- پیش‌نیاز: ندارد
- نوع چالش: غیرحضوری
- طراح بخش تغذیه : سیما جم
- طراح بخش ورزش : نوش آفرین موسوی
کوچ و مدرس مهارت‌های زندگی : دنیا سلمانی‌پور
مربی یوگا و مدیتیشن : شرمین افشاری
راه‌های پاکسازی روده
پاکسازی روده به معنی حذف مواد زائد و سموم از روده‌های شماست که به بهبود عملکرد روده‌ها و کاهش علائم یبوست کمک می‌کنه. با بعضی راه‌های پاکسازی روده آشنا بشین:
- مصرف فیبر که به عنوان یک پیش‌زیست برای باکتری‌های مفید روده عمل می‌کنه و باعث نرم شدن مدفوع و بهبود حرکت روده‌ها می‌شه.
- ورزش منظم که با تحریک حرکات روده، عملکرد دستگاه گوارش رو تقویت می‌کنه.
- نوشیدن آب کافی به نرم شدن مدفوع و تسهیل حرکتش در روده‌ها کمک می‌کنه.
- مصرف پروبیوتیک‌ها یا همون باکتری‌های مفیدی که سلامت روده رو تقویت می‌کنه.
- تغییر سبک زندگی یعنی کاهش استرس، تنظیم ساعت خواب و پرهیز از مصرف غذاهای فرآوری‌شده به بهبود عملکرد روده‌ها کمک می‌کنه.
راه‌های پیشگیری و درمان یبوست در خانه
اگه می‌خواین کمتر به یبوست دچار بشین یا در صورت ابتلا، سریع از این وضعیت آزاردهنده نجات پیدا کنین، این توصیه‌ها رو جدی بگیرین:
- در روز دو تا چهار لیوان آب بیشتر از همیشه بنوشید؛
- صبحتون رو با مایعات گرم شروع کنین؛
- از میوه ها و سبزیجات در رژیم غذایی‌تون غافل نشین؛
- آلو و غلات سبوس‌دار بخورین.؛
- در طول هفته ورزش کنین تا ماهیچه‌های روده‌‌تون فعال بمونه؛
- احساس نیاز به دفع رو نادیده نگیرین؛
- غذاهای حاوی پروبیوتیک مثل ماست و کفیر بخورین؛
- از خوردن گوشت های فرآوری‌شده، غذاهای سرخ‌شده و کربوهیدرات های تصفیه‌شده مثل نان سفید، پاستا و سیب زمینی دوری کنین. به جای این مواد، گوشت های بدون چربی مثل مرغ و لبنیات کم‌چرب بخورین.
- مواد غذایی‌ای رو که باعث یبوستتون می‌شه بشناسین و مصرفشون رو کاهش بدین.
- با راهنمایی پزشک یا دکتر داروساز، مکمل فیبر مصرف کنین.
- در دستشویی با گوشی تلفن یا دستگاه‌های الکترونیکی دیگه کار نکنین.
- مصرف الکل و نوشیدنی‌های کافئین‌دار رو کاهش بدین تا بدنتون کم‌آب نشه.
- اگه دارویی که مصرف می‌کنین باعث یبوست شما می‌شه درموردش با پزشکتون مشورت کنین.
مقاله پیشنهادی: میوه‌های کم‌کالری:انتخاب هوشمند سلامتی
درمان یبوست شدید
اگه دنبال درمان یبوست شدید هستین به جای مصرف خودسرانه دارو به پزشک مراجعه کنین. پزشک برای شما داروهای ملین، نرم‌کننده مدفوع یا شربت‌های حاوی فیبر تجویز می‌کنه و اگه لازم باشه به سراغ آزمایش‌های بیشتر یا درمان‌های تخصصی می‌ره.
بعضی از ملین‌های موثر برای درمان یبوست شدید:
- ملین‌های حجم‌دهنده مثل پسیلیوم و متاموسیل که با جذب آب، حجم مدفوع رو بالا می‌برن و به عبور آسون‌ترش کمک می‌کنن.
- ملین‌های اسمزی مثل لاکتولوز و پلی‌اتیلن گلیکول که با جذب آب به داخل روده، مدفوع رو نرم‌تر می‌کنن و باعث آسونی حرکت و خروجش می‌شن.
- ملین‌های محرک مثل سِنا و بیزاکودیل که با تحریک عضلات روده، حرکت مدفوع رو سریع‌تر می‌کنن.
درمان یبوست شدید علاوه بر داروها به تغییراتی در سبک زندگی مثل افزایش مصرف فیبر، نوشیدن مقدار کافی آب و فعالیت بدنی منظم هم نیاز داره.
نگاه آخر: توصیه مونوپی
یبوست یه مشکل شایع گوارشیه که با تغییر سبک زندگی و اصلاح رژیم غذایی به راحتی درمان می‌شه. با افزایش مصرف فیبر، نوشیدن آب کافی، ورزش منظم و کاهش استرس، روده‌های سالم‌تری خواهید داشت و کمتر دچار یبوست می‌شین. فقط یادتون باشه درمان یبوست شدید و طولانی مدت رو از پزشک بخواین.
برای اینکه احتمال ابتلای شما به یبوست به کمترین حد برسه باید برنامه‌ای برای فعالیت بدنی یا ورزش منظم داشته باشین. مدرسه مونوپی همون‌جاییه که می‌تونین تو کلاس‌های متنوعش در سبک زندگی‌تون یه تغییر اساسی به طرف سلامتی رقم بزنین. تو این مدرسه متفاوت سواد سلامتی‌تون رو بالا می‌برین و هرروز باانگیزه‌تر و سالم‌تر می‌شین.
مسابقه ماراتن استانبول ترکیه (13 آبان ۱۴۰۳)
سفر و گردشگری
اگه دوست دارید همراه مونوپی مهارت‌های طبیعت‌‌گردی رو آموزش ببینید، دور دنیا سفر کنید، سفرهای ورزشی آبی تجربه کنید و… حتما از طریق لینک زیر سری به قسمت سفر و گردشگری مونوپی بزنید.
مدرسه مونوپی
اگر دوست دارید دوچرخه سواری، دویدن، کوهنوردی و توسعه فردی را در کنار مربیان باتجربه و همراهان باانگیزه شروع کنید، کلاس‌های مدرسه مونوپی، انتخاب فوق‌العاده‌ای برای شما خواهد بود. برای مشاهده اطلاعات بیشتر، به مدرسه مونوپی مراجعه کنید.
چالش و مسابقه
مونوپی علاوه بر برگزاری کلاس در قسمت مدرسه مونوپی با کمک اساتید حرفه ای، چالش ها و مسابقاتی رو در زمینه های مختلف برگزار می کنه که همه ی دوستداران ورزش و مسابقه در سراسر ایران میتونن توی این چالش ها و مسابقات شرکت کنند. اگه شما هم دوست دارید خودتون رو به چالش بکشید حتما سری به قسمت چالش و مسابقه مونوپی بزنید.
نیازمندی مونوپی
مونوپی، پلتفرم برگزاری چالش و مسابقه با هدف فرهنگسازی در ورزش و حفظ محیط زیسته. در راستای تحقق این هدف شما میتونید کالاهایی که بهشون احتیاج ندارید رو در قسمت نیازمندی مونوپی به فروش برسونید و یا رایگان به دست کسی که میخوادش، برسونید. برای خرید و فروش کالای نو و دست دوم در حوزه ورزش، سلامتی و سفر و کمپینگ وارد لینک زیر بشید.
منابع مقاله:
