اگه میخواین بدونین چی میشه که هرسال بهترین دوچرخهسوارهای دنیا به مدت سه هفته تو مسیرهای شهری و کوهستانی و جنگلی فرانسه رقابت میکنن، جوابش اینجاست: مسابقه تور دو فرانس. این مسابقه افسانهای که به صروت سالانه در ماه جولای برگزار میشه هم یکی از سختترین و معروفترین رقابتهای ورزشی جهانه و هم نمایش جذاب قدرت، استقامت و تاکتیکهای بینظیر دوچرخهسوارها به حساب میآد.
شرکتکنندههای مسابقه تور دو فرانس مسیری رو رکاب میزنن که از زیباترین مناظر فرانسه میگذره، از شهرهای تاریخی و جاذبههای مشهور پاریس و نیس تا کوههای بلند آلپ و پیرنه و روستاهای دیدنی. رقابتی بین پرافتخارترین دوچرخهسوارهای جهان در پیچ و خم جادهها که با هر اوج و فرود، نفس تماشاگرهای مشتاق رو بند میآره. تو این مطلب مجله مونوپی با هم به دل مسابقه پرهیجان تور دو فرانس سفر میکنیم و با تاریخچه و قوانینش، داستانهای پشت پرده و قهرمانهای افسانهایش آشنا میشیم.
فهرست مطالب
تاریخچه مسابقه تور دو فرانس
تور دو فرانس (Tour of France؛ به فرانسوی Tour de France) یه مسابقه دوچرخهسواری سالانه اس که معمولاً جولای هرسال با حضور شرکتکنندههای مرد در مسیرهای متنوع داخل مرزهای کشور فرانسه برگزار میشه. تور دو فرانس قدیمیترین و معتبرترین مسابقه در تور سهگانه بزرگ دوچرخهسواری دنیاس (در کنار مسابقات جیرو دیتالیا و تور وولتا اسپانیا).
مسابقه تور دو فرانس اولین بار سال 1903 با ابتکار مسؤلان روزنامه ورزشی لاتو (L’Auto) سازماندهی شد. اونها برای افزایش فروش در رقابت با روزنامه Le Vélo که اولین و بزرگترین روزنامه ورزشی فرانسه بود، پیشنهاد روزنامهنگار ۲۶سالهشون به اسم ژئو لفور (Géo Lefèvre) رو مناسب دیدن و یه مسابقه دوچرخهسواری ششروزه در مسیرهای ۵ شهر در سراسر کشور برگزار کردن.
موریس گارین مرد کلاهدار خندان ایستاده رد سمت راست، برنده اولین مسابقه تور دو فرانس (۱۹۰۳).
تیراژ روزنامه در طول برگزاری مسابقه دو برابر شد، اما نتیجه خیلی مهمتر از این بود؛ حالا یکی از بزرگترین و معتبرترین رقابتهای دوچرخهسواری دنیا متولد شده بود.
خیلی زود مسابقه تور دو فرانس شهرت و محبوبیت بالایی پیدا کرد. این رقابت از زمان راهاندازی تا امروز فقط به دلیل وقوع دو جنگ جهانی متوقف شده و با افزایش اعتبار و محبوبیت، زمانش طولانیتر شد و مشارکت بینالمللی بیشتری به دست آورد.
مهمترین رویدادهای تاریخ مسابقه تور دو فرانس
حالا نوبت میرسه به مرور مهمترین رویدادهای تاریخ مسابقه تور دو فرانس به ترتیب زمانی. بعضی از این اتفاقها تراژیک و غمباره، در حالی که بعضی دیگه از جنس رقابت تنگاتنگه، به تحولی مثبت منجر شده یا نتایج فوقالعادهای به جا گذاشته.
- ۱۹۱۰: اولین عبور از کوههای پیرنه که به شدت دشوار بود و همه شرکتکنندها رو به چالش کشید؛
- ۱۹۱۹: معرفی پیراهن زرد برای پیشتاز مسابقه عمومی که اولین بار به یوجین کریستوف اعطا شد؛
- ۱۹۳۰: جایگزینی تیمهای تجاری با تیمهای ملی؛
- ۱۹۳۷: اولین استفاده از دوچرخههای مجهز به دنده چندسرعته در مسابقه؛
- ۱۹۵۲: معرفی صعودهای تپهای و زمانگیری فردی در مسیر کوهستان با نمایش برتری فائوستو کوپی در کوههای آلپ؛
- ۱۹۶۴: قابت شدید ژاک آنکتیل و ریمون پولیدور که به یکی از دراماتیکترین پایانها در تاریخ تور دو فرانس تبدیل شد؛
- ۱۹۶۷: مرگ تام سیمپسون در مرحله سیزدهم مسابقه به دلیل مصرف مواد ممنوعه و گرمازدگی؛
- 1989: نزدیکترین پایان تور با اختلاف 8 ثانیه بین گرگ لموند و لوران فینیون؛
- 1995: سقوط مرگبار فابیو کاسارتلی در مرحله 15 مسابقه از کوه آلپ؛
- 1999: بازگشت لانس آرمسترانگ پس از مبارزه با سرطان و شروع سری جدید پیروزیهاش (که بعدها به دلیل اثبات دوپینگ لغو شد)؛
- ۲۰۰۵: هفتمین پیروزی پیاپی لانس آرمسترانگ در مسابقه که بعداً به دلیل دوپینگ ازش پس گرفته شد.
- 2007: رسواییهای متعدد دوپینگ، از جمله برای تیم اتریش و مایکل راسموسن؛
- 2012: اولین پیروزی یه دوچرخهسوار بریتانیایی (بردلی ویگینز) در تور دو فرانس؛
- ۲۰۱۹: شگفتیسازی اولیفیر ژولین با و نگه داشتن پیراهن زرد برای 14 مرحله؛
- 2020: پیروزی تاریخی تادای پوگاچار در سن 21 سالگی در هر دو ماده عمومی و کوهستان؛
- ۲۰۲۱: پیروزی دوم تادای پوگاچار در تور دو فرانس؛
- ۲۰۲۲: پیروزی یوناس وینگگارد و پایان دادن به سلطه تادای پوگاچار؛
- ۲۰۲۳: رقابت نفسگیر پوگاچار و وینگگارد که با پیروزی دوم وینگگارد به پایان رسید.
کلاس آموزش دوچرخهسواری
- مونوپی به صورت ماهانه کلاس آموزش دوچرخهسواری برگزار میکنه.
- کلاسها به صورت خصوصی برگزار میشه.
- مربی: مهراد مسلمی
- آموزش از مبتدی تا پیشرفته
قوانین، برنامهها و مسیر مسابقه تور دو فرانس
مسابقه تور دو فرانس در واقع یکی از رویدادهای تور جهانی UCI (اتحادیه بینالمللی دوچرخهسواران) به حساب میآد. شرکتکنندههای این رقابت از تیمهای عضو این اتحادیه و تیمهای دعوتشده توسط برگزارکنندهها تشکیل میشه.
بخش عمده مسابقه تور دو فرانس در ماه جولای برگزار میشه. مسیر هرسال تغییر میکنه، اما قالب مسابقه ثابت میمونه که شامل این مراحل میشه:
- رقابت زمانی (Time Trials)؛
- عبور از زنجیره کوههای پیرنه و آلپ؛
- رکاب زدن مسیرهای مسطح و رسیدن به نقطه پایان در شانزه لیزه پاریس (البته به استثنای سال 2024).
در حال حاضر مسابقه تور دو فرانس 21فاز رو در یک دوره 23 یا 24 روزه در بر داره که در مجموع حدود 3500 کیلومتر رو پوشش میده. مسیر مسابقه از جادههایی تشکیل میشه که به طور متناوب ساعتگرد و پادساعتگرد طراحی شدهن.
شرکتکنندگان مسابقه تور دو فرانس
تعداد شرکتکنندههای مسابقه تور دو فرانس معمولاً بین ۲۰ تا ۲۲ تیم هشتنفره اس. ردهبندی نهایی دوچرخهسوارها بر اساس زمانی تعیین میشه که هر فرد و تیم برای طی کردن مراحل مختلف صرف کرده.
دوچرخهسواری که در هر مرحله رقابت عمومی، کمترین زمان کل و بیشترین سرعت رو داشته باشه، پیشتاز مسابقه در مرحله بعد به حساب میآد و پیراهن زردرنگ میپوشه. پیشتاز دوچرخهسوارهای ماده سرعت (Sprinters) پیراهن سبز داره، نفر اول ماده دوچرخهسواری کوهستان که بهش پادشاه کوهها هم میگن، لباس خالخالی (پیراهن سفید با نقاط قرمز) میپوشه و پیراهن سفید رو بر تن دوچرخهسواری میبینین که بین جوانان زیر 26 سال پیشتازه.
برنده نهایی مسابقه تور دو فرانس دوچرخهسواریه که مجموع مراحل رو با کمترین زمان طی کنه.
رده بندی تیمی بر اساس امتیازات زمانی سه نفر اول هر تیم در هر مرحله انجام میشه.
زنان در تور دو فرانس
همونطور که گفتیم، مسابقه تور دو فرانس از ابتدا فقط مختص دوچرخهسوارهای مرد بود. اما بسیاری از زنان به دنبال شرکت در این مسابقه بودن و اعتراضها باعث شد از سال 1984 تا 2009 مسابقه مشابهی با نامهای مختلف برای زنان برگزار بشه. انتقادات کمپینها و جامعه دوچرخهسواران حرفهای ادامه داشت و به شکلگیری یه مسابقه دو روزه (La Course by Le Tour de France) بین سالهای 2014 تا 2021 منجر شد. اما برگزاری اولین مسابقه تور دو فرانس زنان به سال 2022 برمیگرده.
مهمترین رکوردها در مسابقه تور دو فرانس
یوناس وینگگارد، دوچرخهسوار دانمارکی بعد از قهرمانی در تور دو فرانس ۲۰۲۳
در طول تاریخ تور دو فرانس، رکوردهای مختلفی به ثبت رسیده که در ادامه مهمترین مواردش رو مرور میکنیم:
- بیشترین پیروزی کلی: ژاک آنکتیل (1957، 1961، 1962، 1963، 1964)، ادی مرکس (1969، 1970، 1971، 1972، 1974)، برنار اینو (1978، 1979، 1981، 1982، 1985)، و میگل ایندوراین (1991، 1992، 1993، 1994، 1995) هر کدام با 5 پیروزی.
- بیشترین پیروزی متوالی: میگل ایندوراین با 5 پیروزی متوالی از 1991 تا 1995.
- بیشترین پیروزی مرحلهای: ادی مرکس با 34 پیروزی مرحلهای بین سالهای 1969 تا 1975.
- بیشترین روزهای در اختیار داشتن پیراهن زرد: ادی مرکس با 96 روز.
- بیشترین پیروزی در دسته کوهستان: ریچارد ویرنک با 7 پیروزی.
- جوانترین برنده: آنری کورنه که سال 1904 موقع پیروزی، 19 سال و 352 روز داشت.
- مسنترین برنده: فرمین لامبوت که سال 1922 که در سن 36 سال و 131 روز برنده شد.
- بیشترین پیروزی در دسته امتیازی: پیتر ساگان با 7 پیروزی (2012، 2013، 2014، 2015، 2016، 2018، 2019).
- بیشترین فاصله زمانی برنده: اولین مسابقه تور دو فرانس در سال 1903 که موریس گارن با اختلاف 2 ساعت و 49 دقیقه و 45 ثانیه نسبت به نفر دوم پیروز شد.
- کمترین فاصله زمانی برنده: گرگ لموند در سال 1989 با اختلاف 8 ثانیه نسبت به لوران فینیون.
- بیشترین تعداد پایان در میان 10 نفر برتر: جوپ زوتمیلک با 16 پایان در میان 10 نفر برتر.
آشنایی با تور دو فرانس، بهانه جدید رکاب زدن
با مسابقه تور دو فرانس هم آشنا شدین، یکی از مهمترین رویدادهای ورزشی و از بزرگترین مسابقات دوچرخهسواری دنیا که هرسال با شرکت بهترین دوچرخهسوارهای جهان در قالب یه رقابت نفسگیر برگزار میشه. تماشای این رقابت پرهیجان در زیباترین مسیرهای فرانسه برای شما جذابه، برای شرکتکنندهها یه چالش ورزشی مهمه و برای دنیا جشن بزرگ ورزش و طبیعت به حساب میآد.
اگه آشنایی با مسابقهای مثل تور دو فرانس و تماشای شرکتکنندههای مشتاقش الهامبخش حرکتتون شده، به کلاسهای دوچرخهسواری مدرسه مونوپی بیایین تا ضمن آموزش این ورزش محبوب و مفید زیر نظر مربیهای حرفهای، از همراهی دوستهای جدیدتون که مثل شما عاشق دوچرخه ان لذت ببرین.
سفر و گردشگری
اگه دوست دارید همراه مونوپی مهارتهای طبیعتگردی رو آموزش ببینید، دور دنیا سفر کنید، سفرهای ورزشی آبی تجربه کنید و… حتما از طریق لینک زیر سری به قسمت سفر و گردشگری مونوپی بزنید.
مدرسه مونوپی
اگر دوست دارید دوچرخه سواری، دویدن، کوهنوردی و توسعه فردی را در کنار مربیان باتجربه و همراهان باانگیزه شروع کنید، کلاسهای مدرسه مونوپی، انتخاب فوقالعادهای برای شما خواهد بود. برای مشاهده اطلاعات بیشتر، به مدرسه مونوپی مراجعه کنید.
چالش و مسابقه
مونوپی علاوه بر برگزاری کلاس در قسمت مدرسه مونوپی با کمک اساتید حرفه ای، چالش ها و مسابقاتی رو در زمینه های مختلف برگزار می کنه که همه ی دوستداران ورزش و مسابقه در سراسر ایران میتونن توی این چالش ها و مسابقات شرکت کنند. اگه شما هم دوست دارید خودتون رو به چالش بکشید حتما سری به قسمت چالش و مسابقه مونوپی بزنید.
نیازمندی مونوپی
مونوپی، پلتفرم برگزاری چالش و مسابقه با هدف فرهنگسازی در ورزش و حفظ محیط زیسته. در راستای تحقق این هدف شما میتونید کالاهایی که بهشون احتیاج ندارید رو در قسمت نیازمندی مونوپی به فروش برسونید و یا رایگان به دست کسی که میخوادش، برسونید. برای خرید و فروش کالای نو و دست دوم در حوزه ورزش، سلامتی و سفر و کمپینگ وارد لینک زیر بشید.